Sự phá hại của sâu tơ đặc biệt nghiêm trọng ở giai đoạn cây con và giai đoạn cây đang tăng trưởng. vì vậy chúng ta cần nắm được các đặc điểm hình thái của sâu tơ, Những loại cây trồng thường bị sâu tơ tấn công cũng như hiểu rõ các biện pháp phòng trừ sâu tơ. Từ đó sẽ giúp cho bạn có thêm nhiều kiến thức về xử lý sâu tơ, bảo vệ khu vườn nhà bạn tránh xa khỏi hiểm họa sâu tơ tấn công
Sâu tơ hại rau và các biện pháp phòng trừ sinh học hiệu quả
Trong quá trình canh tác và trồng trọt, ngoài các yếu tố chăm sóc hằng ngày như: tưới tiêu, bón phân, cắt tỉa… thì tiêu diệt và phòng ngừa côn trùng cũng là một yếu tố quan trọng đối với sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Nhắc đến côn trùng gây hại cho cây trồng thì chúng đa dạng và xuất hiện khắp mọi nơi trong khu vực canh tác. Nhưng, đặc biệt phải kể đến là sâu tơ – một trong những loài sâu hại gây tác hại lớn nhất đối với các loại rau thuộc họ nhà cải đặc biệt là cải ngọt và bắp cải.
Đặc điểm hình thái sâu tơ
Đặc điểm hình thái sâu tơ
Đặc điểm của sâu tơ
- Tên khoa học: Plutella xylostella
- Bộ: Bộ cánh vẩy
- Cấp độ: Loài
Vòng đời của sâu tơ
Vòng đời sâu tơ
Sâu tơ có vòng đời khoảng 18 – 27 ngày, theo chu trình:
- Trứng: 4 – 5 ngày
- Sâu non: 8 – 10 ngày
- Nhộng: 4 – 7 ngày
- Trưởng thành: 2 – 5 ngày
Vòng đời của sâu tơ sẽ thay đổi theo nhiệt độ. Nếu nhiệt độ thấp đi thì sâu tơ có thể kéo dài 50 ngày và ở nhiệt độ cao thì có thể tồn tại 15 ngày. Đối với ở thành phố Hồ Chí Minh thì vòng đời sâu tơ ở khoảng 15 – 17 ngày.
Đối với sâu tơ thì mỗi con cái có thể đẻ từ 50 – 400 trứng và chỉ sau 5 – 7 ngày thì trứng sẽ nở thành sâu non. Do đó, việc theo dõi thường xuyên vườn rau để phát hiện sớm và có biện pháp phòng trừ là rất quan trọng.
Sâu tơ phát sinh và gây hại liên tục từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau.
Đặc điểm hình thái sâu tơ
Trưởng thành của Sâu tơ là loài bướm đêm có thân dài khoảng 6-10 mm, sải cánh trung bình là 10-15 mm màu nâu xám, trên mép cánh trước có ba dấu hình tam giác màu nâu nhạt ngả trắng, cánh sau màu nâu xám, có dải trắng (ngài đực), dải vàng (ngài cái) chạy từ gốc cánh đến đỉnh cánh, mép ngoài có lông nhỏ dài mịn, khi đậu cánh áp sát thân. Bướm hoạt động chủ yếu về ban đêm, mạnh nhất là từ chập tối tới nửa đêm, ban ngày ngài đậu ở mặt dưới lá
Trứng hình bầu dục hơi tròn, đường kính 0,4 – 0,5 mm, màu vàng nhạt. Trứng đẻ rời rạc ở mặt dưới lá, gần gân chính. Sau khi đẻ 3-7 ngày trứng nở. Khi sâu non mới nở rất nhỏ, bò trên mặt lá, đục gặm lá để ăn, tạo thành các đường rãnh trông giống dòi đục lá.
Sâu non hình ống, mầu xanh nhạt, đẫy sức dài 9 – 10 mm, đầu mầu nâu vàng có các phiến cứng và trên các phiến đó có những chấm nâu nhạt, trên mỗi đốt chân đều có lông tơ. Sâu có 4 tuổi, thời gian phát triển của sâu non khoảng 11-15 ngày, nếu nhiệt độ thấp có thể tới 18-20 ngày. Sâu đẫy sức hoá nhộng trên lá. Từ tuổi hai, sâu sống ngay trên mặt lá và ăn thịt lá để lại biểu bì tạo thành các lỗ thủng trong mờ. Ở tuổi lớn, sâu ăn toàn bộ biểu bì lá khiến lá bị thủng lỗ chỗ, khi mật độ cao toàn bộ lá bị thủng. Sâu phát sinh mạnh, tốc độ gây hại nhanh chỉ sau 2-3 ngày ruộng rau đã xơ xác còn trơ lại gân lá, làm giảm năng suất rõ rệt.
Khi mới hình thành nhộng có màu xanh nhạt hoặc vàng nhạt, dài 6-8 mm được bọc trong kén mỏng màu trắng xốp nằm dưới mặt lá. Thời gian phát triển của nhộng khoảng Sâu tơ phát sinh và gây hại liên tục từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau.
Những loại cây trồng thường bị sâu tơ tấn công
Sâu tơ hại cải ngọt
- Sâu mới nở phá hại rau cải ngọt bằng cách bò lên lá gặm các biểu bì và tạo thành các đường rãnh nhỏ ngoằn ngoèo.
- Sâu từ tuổi 2 (là sâu nở được 2 ngày tuổi) ăn thịt lá gây ra những vết mờ trên lá do lớp biểu bì đã bị sâu ăn mất.
- Sâu trưởng thành (từ tuổi 5) ăn toàn bộ các biểu bì lá làm cho lá thủng, từ đó làm giảm năng suất của rau.
- Khi mật độ của sâu tơ cao, thì lá của rau chỉ còn lại là gân lá làm cho vườn rau xơ xác.
Sâu tơ hại bắp cải
- Sâu tơ gặm lá để ăn thành đường rãnh, thoạt nhìn giống những rãnh do dòi đục lá gây ra. Tuy nhiên, đây là triệu chứng do sâu tơ phá hại, sâu ăn các mặt dưới của lá, để lại biểu bì tạo thành các lỗ thủng mờ.
- Khi mật độ sâu tơ cao, vườn rau chỉ còn lai gân lá. Gây thiệt hại nặng nề về kinh tế nhà nông.
- Sâu ở giai đoạn tuổi 2 và tuổi 3 (là sâu nở được 3 ngày) phá hoại mạnh nhất, ăn hết chất diệp lục trên lá làm cho cây không quang hợp được, làm giảm mạnh năng suất cây trồng.
- Các lá non và lá bánh lẻ trên rau thường bị sâu phá hại mạnh nhất vì ở đây tập trung chất dinh dưỡng cao. Nên khi sâu tơ ăn những lá này làm cho cây sẽ kém phát triển
Biện pháp phòng trừ sâu tơ – Cách trị sâu tơ
Biện pháp canh tác
Trong quá trình canh tác, bà con cần chú trọng những lưu ý nhỏ sau để hạn chế sự xuất hiện của sâu tơ nhé:
- Khi trồng rau bà con nên nhớ là trong vụ đông xuân nếu chúng ta trồng muộn hơn so với bình thường thì sâu tơ sẽ xuất hiện nhiều hơn. Vì vậy chúng ta cần bố trí mùa vụ trồng sao cho hợp lý.
- Thường xuyên kiểm tra vườn kịp thời phát hiện sâu tơ từ có biện pháp tiêu diệt và phòng ngừa hiệu quả.
- Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng, hủy bỏ tàn dư cây trồng mùa vụ trước
- Hệ thống tưới nên lắp đặt vòi phun mưa nhằm hạn chế sự sinh sôi nãy nở của sâu tơ.
- Sau khi trồng một vài vụ cây trồng. Bà con nên thường xuyên luân canh cây trồng để hạn chế sâu bệnh gây hại.
- Cần phải tiêu hủy hết tàn dư của cây sau khi chúng ta thu hoạch. Nhằm giúp hạn chế sự xuất hiện những côn trùng gây hại vào mùa vụ sau cũng như nâng cao năng suất, góp phần tạo ra vụ mùa bội thu.
Biện pháp hóa học
Đối với thuốc hóa học chúng ta cần luân phiên nhiều loại thuốc. Vì sâu tơ có khả năng kháng thuốc rất nhanh.
Một số loại thuốc thường được dùng để phòng trị như:
- Các thuốc sinh học thuộc hoạt chất Abamectin như: Abatin 1.8EC, 5.4EC; Binhtox 1.8EC; Plutel 1.8EC,…; hoạt chất Emamectin như: Tasieu, Ematin 1.9EC, 6.0EC; Tungmectin 5EC; Silsau super 3EC…
- Các thuốc có nguồn gốc vi sinh như Biocin, Delfin,…
- Các thuốc đặc trị như: Atabron, Success 25SC, Match, Lufenron, Sumipleo…
Tuy nhiên nói đến các biện pháp phòng trừ sâu tơ thì hóa học không được xem là biện pháp hiệu quả nhất. Bởi về lâu dài khi lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học sẽ để lại những hệ lụy nghiêm trọng cho hệ sinh thái đặc biệt là sức khỏe con người. Các đồng ruộng sau thời gian dài sử dụng các loại phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật hóa học đã trở nên bạc màu, thoái hóa do nhiễm độc.
Do đó bà con nên ưu tiên lưu ý trong canh tác cũng như sử dụng các biện pháp sinh học để bảo vệ sức khỏe chính mình cũng như nâng cao chất lượng nông sản Việt Nam. Sử dụng các sản phẩm sinh học là con đường ngắn nhất để nông sản đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính nhất.
Biện pháp sinh học – Biện pháp phòng trừ sâu tơ hiệu quả nhất
- Sử dụng thiên địch: có 2 nhóm thiên địch chính: nhóm bắt mồi và nhóm ong ký sinh.
- Nhóm bắt mồi: thường có những loại sâu như: nhện, bò rùa, chuồn chuồn cỏ.
- Nhóm ong ký sinh gồm có: ong cự và ong kén nhỏ.
- Dùng bẫy pheromone có hiệu quả diệt sâu tơ trưởng thành.
Ngoài ra bà con nông dân nên sử dụng sản phẩm chế phẩm sinh học phòng trừ sâu xanh – sâu tơ cực kỳ hiệu quả đến từ thương hiệu Rồng Vàng:
Cách phòng trừ sâu tơ
>> Xem ngay: Sản phẩm tiêu diệt và phòng trừ sâu tơ
Công dụng:
- Tiêu diệt, phòng trừ trứng và các côn trùng gây hại như: sâu xanh da láng, sâu tơ, rệp sáp, vẽ bùa, bọ trĩ, nhện đỏ, ấu trùng.
- Bacillus thuringiensis (BT) gây độc làm tê liệt một số sâu và côn trùng gây hại.
Hướng dẫn sử dụng:
- 100ml/80-100 lít nước phun ướt đẫm thân, cành, lá.